Eastern Promises (2007)

Μετά από ένα μακρύ διάστημα απουσίας από τα μπλογκικά δρόμενα λόγω τρομερών υποχρεώσεων, επανέρχομαι βίαιος, ερειστικός και όπως πάντα συμπλεγματικός. Η συγκεκριμένη κριτική λίγο καθυστερημένη αλλά who cares?

Το «Τέλος της Βίας» δεν το είδα στο σινεμά και είχα ξενερώσει τρελά, οπότε όταν βγήκε το «Eastern Promises» πήγα απογευματάκι Πέμπτης στην Όπερα να δω τον μέγα Cronenberg. Το να μιλήσω για τον Cronenberg το θεωρώ περιττό, αφού ο άνθρωπος ότι και να χει κάνει είναι εξαιρετικό. Από τα υβριδικά του τύπου Rabid (τι ταινιάρα και αυτή), το κλασικό Friday the 13th, που μεγάλωσε όλη τη γενιά μου, έως το Crash και το Spider, ο τύπος κάνει ταινίες τόσο μελετημένες, ξέροντας ακριβώς τι θέλει, straight to the point.

Eastern Promises λοιπόν, ή επί το ελληνικότερο «Επικίνδυνες Υποσχέσεις», με την πλοκή να περιφέρεται γύρω από τη ρωσική μαφία στο Λονδίνο, και το θάνατο μιας ανήλικης πόρνης. Μια νοσοκόμα (Naomi Watts) με καταγωγή από Ρωσία μεριά ζει το θάνατο μιας ανήλικης πόρνης και ψάχνοντας να βρει την οικογένεια του νεογέννητου καταλήγει στους Ρωσικούς μαφιόζικους κύκλους. Εκεί συναντά Armin Mueller, Vincent Cassel και Viggo Mortensen. Το πιο ενδιαφέρον κομμάτι βέβαια, και εκεί που κρύβεται όλο το παιχνίδι, είναι η ανέλιξη του Μορτενσεν στα μαφιόζικα αξιώματα. Σεναριακά, η ταινία πήγε σε κάποια φάση να με ξενερώσει τρελά, αλλά στο τέλος έκανε ένα πέρασμα στην αντιπέρα όχθη και έσωσε την παρτίδα.

Προσωπικά θεωρώ ότι το όλο παιχνίδι παίζεται γύρω από το χαρακτήρα του Μόρτενσεν και εκεί είναι που ο Κρόνεμπεργκ κέρδισε το στοίχημα, με τρελή βοήθεια από τον καταπληκτικό Δανό. Τους υπόλοιπους τρεις χαρακτήρες του βρήκα λίγο έως πολύ ψιλοανιαρούς (διάβασα για τον Mueller διθύραμβους. Εγώ πάλι τον βρήκα προβλέψιμο και ελαφρώς βαρετό). Παντού κυριαρχεί η αίσθηση μιας υποβόσκουσας, μη εκδηλομένης βίας, η οποία όμως μπορεί κάθε στιγμή να ξεσπάσει από τον καθένα. Αυτό διατρέχει άλλωστε όλο το έργο του Κρόνενμπεργκ, όλοι είμαστε εν δυνάμει ικανοί για το χειρότερο. Η εντύπωση μου σε όλο το φιλμ ήταν ότι υπάρχει κάτι που σιγοβράζει και κάποια στιγμή θα ξεσπάσει και θα τα τινάξει όλα στον αέρα. Και ο σκηνοθέτης τελικά με δικάιωσε.

Η επιφανειακή οικογενειακή γαλήνη, οι παραδόσεις, η αξία της οικογένειας, όλες αυτές οι κλισαρισμένες έννοιες αναιρούνται ήπια αλλά συνεχώς, το Λονδίνο όταν ξέρεις να το κινηματογραφήσεις πάντα δίνει τρελή αβάντα (έχει κάτι άλλο στον αέρα η Αγγλία, ένα στυλ, μια κλάση), είναι αυτός ο πούστης ο καιρός του πολύ κινηματογραφικός.

Και έρχομαι στην κορυφαία σκην σκηνή του έργου. Προσωπικά είχα χρόνια να δω κάτι παρόμοιο. Υπερβολή; Ίσως. Το θέμα όμως είναι πως η σκηνή στο χαμάμ είναι μία επίδειξη κινηματογραφικής ιδιοφυίας, ελάχιστοι σκηνοθέτες έχουν την ικανότητα να γυρίσουν τέτοιες σκηνές. Ο Κρόνεμπεργκ απλώς δίνει ρέστα. Δεν θα αναφέρω πολλά, είναι χωρίς νόημα γιατί πρέπει να το δεις για να ζήσεις την ένταση και το ρεαλισμό της, αλλά για πέντε λεπτά ένιωθα ότι έτρωγα αλλεπάλληλες μπουνιές στο στομάχι. ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ, με όλα τα γράμματα κεφαλαία. Στο dvd θα είναι απλώς άλλη ταινία.

Και για το τέλος μια συμβουλή. Δείτε Κρόνενμπεργκ, ο άνθρωπος έχει πει και θα πει πολλά. Και αν δεν μπορείτε να το καταλάβετε, και οι ταινίες του δεν σας κάνουν κάτι, ε τότε είστε, λυπάμαι, πολύ λίγοι.